Čast i zadovoljstvo nam je obavijestiti javnost da će u srijedu, 11. XI 2015. godine u 18 sati u Zemaljskom muzeju Bosne i Hercegovine biti održana svečana promocija izdanja Historijskog arhiva Sarajevo “Laura Papo Bohoreta – rukopisi”.
U saradnji sa ambasadom Kraljevine Španije i Filozofskim fakultetom Univerziteta u Sarajevu, Historijski arhiv Sarajeva objavljuje izdanje digitaliziranih rukopisa sarajevske sefardske spisateljice Laure Papo Bohorete.
Iz recenzija:
“Djela iz zaostavštine Laure Papo Bohorete zainteresovala su po drugi put sefardologe koji su proučavali jevrejsko-španski jezik i književnost, 1962 g. nakon što je u beogradskoj štampi pisalo da se ista djelomično nalaze u Historijskom arhivu Sarajevo i kod njene nećake Gordane Kujić u Beogradu. Prvi put su između dva Svjetska rata o njoj pisali poznati sefardski filolozi i kritičari, uglavnom u jevrejskoj štampi i to: dr Kalmi Baruh, dr Samuel Kamhi, dr Samuel Romano, na jevrejsko-španskom (judeo-espanjol) jeziku, što zbog jezičke barijere nije bilo dostupno široj publici. Luna – Laura Papo rođena Levi, je bila prvorođena kćerka (Bohoreta), Jude Leona Levija i majke Estere, 15. marta 1891. u Sarajevu. Od 1900 g. do 1908 g. porodica je živjela u Carigradu. Nakon toga sve do 1942 g. kad je umrla skrhana bolom zbog smrti oba sina u ustaškom sabirnom logoru u Jasenovcu, živjela je u Sarajevu. Govorila je moderni španski, francuski, te djelomično engleski i turski i naravno judeo-espanjol. Posebno je važno da je tokom skoro cijelog života sakupila veliki broj španskih romansi iz daleke prošlosti koje se početkom 20.og vijeka više nisu mogle čuti u Španiji, jer su tamo nestale, ali su se pjevale i govorile u Bosni. ”
(prof. David Kamhi)
“Projekt Digitalizacija i publikovanje ličnog fonda Laure Papo Bohorete konačno je dospio do prve etape svoje realizacije. Od tri najavljena toma, ovaj prvi donosi rukopise dramskih djela Laure Papo Bohoreta. Objavljivanje drame Esterka, Ritrato social de nuestros dias en tre actos (1930), u digitalnoj verziji 2012. godine, najpoznatije i najizvođenije od svih, dalo je odlučujući poticaj realizaciji pomenutog projekta, s porastom svijesti o potrebi studioznijeg bavljenja cjelokupnim dramskim opusom ove autorice, čuvarice i promotorice tradicionalnih vrijednosti sefardske zajednice u Bosni, kojoj je i sama pripadala. Prvi svezak koji otvara seriju od tri planirane knjige, čine upravo Bohoretini dramski tekstovi, čiji će dragocjeni rukopisi napokon prestati biti puka arhivska građa i ekskluzivni predmet zanimanja rijetkih istraživača, znalaca judeošpanjolskog (sefardskog) jezika, te postati dio javnog kulturnog dobra. Tek činom objavljivanja, oni se punopravno upisuju u tradiciju ne samo sefardske, ne samo bosanske, nego i znatno šire književne i općenito kulturne tradicije ovih prostora. Stoga je izlišno i govoriti o značaju objavljivanja ovih rukopisa, ali i cjelovite realizacije projekta, o čemu svjedoči sve veći interes istraživača za iznimno bogatu povijest Sefarda u Bosni.”
(prof. dr Vesna Kreho)